Elastyczność popytu i podaży, Różne

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Wykład 4 Elastyczność popytu i podaży

Ø Wrażliwość popytu i podaży na zmiany ceny towaru, cen substytutów i dóbr komplementarnych oraz dochodów nabywców jest wyrażana liczbowo za pomocą współczynników elastyczności.

Ø Znajomość elastyczności popytu jest kluczowym elementem przy określaniu polityki cenowej każdej marki produktu.

Elastyczność cenowa jest to współczynnik określający, jak zmiana ceny produktu wpłynie na zmianę sprzedaży.

Prosta cenowa elastyczność popytu (ang. price elasticity of demand - EPD) na dobro opisuje wrażliwość popytu na dobro na zmiany jego ceny.

EDP to stosunek względnej zmiany zapotrzebowania (ΔQ1/Q1 do, bardzo małej, względnej zmiany ceny danego dobra (ΔP/P)

o Współczynnik elastyczności cenowej popytu jest zwykle ujemny.

W przypadku paradoksu Veblena wykres popytu będzie bardziej przypominał wykres podaży

Paradoks Veblena (efekt snoba) – Polega ono na zwiększaniu rozmiarów popytu na dobra luksusowe wraz ze wzrostem ich ceny. To zjawisko wynika z potrzeby pokazania przez najbogatsze jednostki swojego statusu materialnego poprzez posiadanie rzadkich dóbr luksusowych.

Paradoks Giffena

o Niektóre relatywnie tanie dobra podstawowe, zwłaszcza najtańsze rodzaje żywności mają dodatnią elastyczność cenową popytu, tzn. popyt na nie wzrasta pomimo (i na skutek) wzrostu ich ceny.

o Dzieje się tak dlatego, że zmniejszone realne dochody ubogich warstw ludności powodują zmniejszenie spożycia lepszych gatunków żywności i kompensowanie tego ubytku zwiększoną konsumpcją niższych gatunków (tzw. dóbr Giffena).

Obliczanie współczynnika elastyczności

Prosta elastyczność cenowa popytu na dobro X

Na przykład: liczba
-2/3 w 5 wierszu jest ilorazem względnych zmian popytu i ceny, które są równe odpowiednio 1/6 i 1/4. A zatem dla wzrostu ceny z 4 do 5 współczynnik EPD wynosi:

(-l/6)/(l/4)=2/3.

Ø im wyższa jest cena (P) tym większa jest wartość bezwzględna EPD

Ø wielkość i kierunek zmiany ceny, ΔP, nie wpływają na elastyczność EPD. (Uwaga: To ustalenie dotyczy tylko liniowych funkcji popytu).

Ø jeśli cena (P) dąży do zera, współczynnik elastyczności także dąży do zera.

Ø Po czwarte, gdy zapotrzebowanie, Q1 się zmniejsza, zmierzając do zera, EPD spada do -∞.

Cena a wielkość utargu

Ø Utarg całkowity (TR, ang. total revenue) to cena P razy sprzedana ilość Q

Ø Zmiana ceny o ΔP powoduje zmianę ilości o ΔQ.

Ø Zatem warunkiem wzrostu utargu przy wzroście ceny jest EPD > - 1, a przy spadku ceny EPD < - 1.

Ø Wartość EPD= -1 jest wartością graniczną. Kiedy cena, rosnąc osiąga poziom P=b/(-2*a), utarg osiąga maksimum. Dalsze podwyżki ceny prowadzą do jego spadku.

Od czego zależy wrażliwość popytu na zmiany ceny?

Poziom ceny

Przy niskiej cenie określona zmiana, np. podwyżka ceny o 5%, powoduje na ogół słabszą reakcję nabywców niż analogiczna podwyżka przy wysokiej cenie.

Wysokość dochodu

Ludzie ubożsi na ogół silniej reagują na zmiany ceny, zwłaszcza dóbr droższych.

Dostępność substytutów

Dostępność bliskich substytutów zwiększa wrażliwość nabywców na podwyżkę ceny danego dobra.

Gusty nabywców

Przyzwyczajenie do konsumpcji określonych dóbr zmniejsza reakcję na podwyżkę ceny.

Rodzaj dobra

Popyt na dobra podstawowe jest mniej elastyczny na zmiany cen aniżeli popyt na dobro luksusowe.

Szerokość zdefiniowania kategorii dobra

Popyt na owoce jest mniej elastyczny niż popyt na konkretny gatunek owoców,

Długość okresu pomiaru

W dłuższym okresie reakcja popytu na zmianę ceny jest pełniejsza niż w okresie krótkim (możliwość pełniejszego dostosowania się nabywców do zmienionej ceny - np. przez wykorzystanie substytutów).

Czynnik psychologiczny - końcówki ceny

Np. podwyżka ceny z 3,49 zł na 3,99 zł będzie mniej zauważalna i niż podwyżka z 3,50 zł na 4 zł.

Mieszana elastyczność cenowa popytu

Współczynnik mieszanej elastyczności cenowej Eij to stosunek względnej zmiany popytu na dobro „i” do małej względnej zmiany ceny innego dobra „j”

32Poziom tego współczynnika zależy, od charakteru i siły związku obu dóbr.

Ø Elastyczność mieszana popytu jest na ogół dodatnia w przypadku dóbr substytucyjnych, a ujemna w przypadku dóbr komplementarnych.

Przykład

Epd= 0 popyt sztywny - elastyczność zerowa

Epd>-1 Epd<1 popyt nieelastyczny - elastyczność niska EpdÎ(-1;0) Epd Î (0;1)

Epd=-1 Epd=1 popyt jednostkowy (proporcjonalny)

Epd<-1 Epd>1 popyt elastyczny - elastyczność wysoka EpdÎ(-¥;-1) Epd Î (1;¥)

Epd=-¥ Epd=¥ popyt doskonale elastyczny elastyczność nieskończenie wielka

Dochodowa elastyczność popytu

Współczynnik dochodowej elastyczności popytu (ang. income elasticity of demand) (EID) jest to stosunek względnej zmiany zapotrzebowania na dobro do małej względnej zmiany dochodu nabywców.

Poziom tego współczynnika zależy przede wszystkim od dostępności substytutów i dóbr komplementarnych, a także od zróżnicowania ich jakości.

Rodzaje dóbr ze względu na wysokość dochodowej elastyczności popytu

Elastyczność a nachylenie krzywej popytu

Ø Popyt o wysokiej elastyczności wyraża krzywa o małym nachyleniu (płaska).

Ø Popyt nieelastyczny wyraża krzywa o dużym nachyleniu (stroma).

Elastyczność cenowa podaży

Współczynnik elastyczności cenowej podaży (ang. price elasticity of supply) (EPS) dobra to stosunek względnej zmiany jego ilości oferowanej na rynku do małej względnej zmiany jego ceny.

Współczynnik ten jest zwykle liczbą dodatnią. Duży wpływ na jego wysokość ma technika produkcji.

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Elastyczność popytu i podaży

Elastyczność popytu i podaży, Różne

Tematy