Ekonomia,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

EKONOMIA- nauka o społecznych prawach, które rządzą produkcją i podziałem dóbr materialnych, które służą do zaspokajanie potrzeb jednostek, grup i społeczeństw.

POTRZEBY CZŁOWIEKA: związane z funkcjonowaniem jednostki i zmieniają się wraz z rozwojem cywilizacji, społeczeństw, następują zawsze, zmienia się ich zakres i charakter. Potrzeby realizowane są poprzez dobra.

DOBRA- materialne przedmioty służące zaspokajaniu potrzeb, część z nich występuje w przyrodzie, jednak większość z nich trzeba przetworzyć, w procesie produkcji.

PRODUKCJA- celowa i świadoma działalność człowieka, której celem jest zaspokajanie potrzeb, poprzez dopasowanie, dostosowanie zasobów i sił przyrody (efektem są produkty, czyli dobra gosp. bądź ekon., podzielone na 2 grupy: środków konsumpcji i produkcji).

W procesie pracy pojawiają się takie kategorie: przedmioty pracy, środki pracy (czyli razem środki produkcji) oraz siły wytwórcze (środki produkcji i człowiek).

ZASADA OSZCZĘDNOŚCI: przy danych nakładach dokonujemy maksymalizacji efektów ZASADA MAKSYMALNEJ WYDAJNOŚCI: przy danych efektach dokonujemy minimalizacji nakładów.

RACHUNEK EKONOMICZNY: zestawienie poprawnie policzonych nakładów czyli śr. produkcji, kosztów i efektów.

WOLNA KONKURENCJA: 1. rozproszenie podaży i popytu, 2. płynność podaży i popytu, 3. pełna znajomość rynku 4. jednorodność dóbr. MONOPOL: 1. koncentracja 2. proces centralizacji IMPERIALIZM: 1. dalszy proces koncentracji 2. łączenie kapitału bankowego z przemysłowym 3. wędrówka kapitału zagranicę 4. międzynarodowy monopol WSPÓŁCZESNA GOSP. KAPIT. 1. interwencjonizm państwa (od poł lat 70. maleje rola państwa) 2. internacjonalizacja życia gosp.

FUNKCJA RYNKU: 1. wycena różnych dóbr i usług (obiektywna) 2. źródło info (info zawarte w cenach) 3. niezbędne narzędzie racjonalnego wykorzystania zasobów gosp. 4. utrzymuje stany równowagi w gosp. 5. weryfikator społ. Przydatności produkcji ZALETY RYNKU: 1. racjonalne wykorzystanie zasobów gosp. 2. efektywny system motywacyjny 3. przestrzeganie dyscypliny finansowej zw. z zasadą samofinansowania i konkurencji 4. duża innowacyjność gosp. 5. rynek przywraca stany równowagi 6. gosp. rynkowa jest bardzo elastyczna 7. doskonałe zaopatrzenie sklepów 8. rynek zapewnia wysoką stopę życia 9. wymusza wysoką dyscyplinę pracy 10. gosp. rynkowa to gosp. o charakterze demokratycznym.

GOSP. NATURALNA: typ gosp. w którym produkujemy dla siebie, czyli sami zaspokajamy swoje potrzeby. GOSP. TOWAROWA: typ gosp. której produkujemy na rynek w celu kupna i sprzedaży, towar jest przedmiotem wymiany, pojawia się gdy spełnione są dwa warunki – 1. społeczny podział pracy 2. ekonomiczne wyodrębnienie się producenta.

PIENIĄDZ

2 systemy: 1. otwarty system pieniądza papierowego (np.. dolar, który jest wymienialny na wszystkie inne waluty) 2. zamknięty system pieniądza papierowego (np. złotówka, która funkcjonuje tylko na obszarze Polski)

Funkcje pieniądza:

1.Dobro obrachunkowe- ma charakter teoretyczny, pozwala nam sprowadzić wartość wszystkich dóbr i usług do wspólnego mianownika, porównujemy wartość towaru z wartością jednostki pieniężnej i w ten sposób powstaje cena. Żeby ta funkcja zaistniała nie potrzebujemy posiadać pieniądza, gdyż pełni on funkcję miernika wartości.

2. Środek cyrkulacji- z tą funkcją spotykamy się na co dzień, bo są to operacje kupna i sprzedaży.

3.Środek płatniczy- związana z operacjami kredytowymi, ale też np. opłaty za gaz, pieniądz pojawia się w momencie opłaty.

4.Środek przechowywania bogactwa (tezauryzacja)- jest łatwo przekształcić pieniądz w każdą inną formę bogactwa (pieniądze mają dużą płynność), pieniądz ztezauryzowany to pieniądz „zamrożony”.

5.Pieniądz światowy (dolar, euro)- operuje się nim na całym świeci.

POPYT- to ilość dobra jaką nabywcy są w stanie nabyć po określonej cenie w określonym czasie. Taki popyt nazywamy popytem efektywnym (poparty określoną ilością pieniądza). Natomiast popyt potencjalny oparty jest jedynie na pragnieniu. 1. popyt funkcjonalny – funkcja wartości użytkowej towaru 2. popyt niefunkcjonalny (efekt „owczego pędu”, efekt snobizmu. efekt vebledowski) 3. popyt spekulacyjny

Gł. Czynnikiem, który określa popyt jest cena, ale wpływają na niego także: 1. dochody nabywców 2. ceny dóbr komplementarnych i substytucyjnych 3. zmiana sytuacji na rynku 4. tradycja 5. zmieniające się potrzeby 6. preferencja nabywców 7. zmiana liczby ludności 8. struktura ludności wg płci i wieku

PODAŻ- ilość danego dobra zaoferowana przez producentów do sprzedaży po danej cenie i w danym czasie.

GOSPODARSTWO DOMOWE- jest to wyodrębniony i ekonomicznie niezależny mikropodmiot .

działają głównie w sferze konsumpcji i nie stanowią bezpośredniego ogniwa sfery produkcji (za wyjątkiem rodzinnych gospodarstw rolnych i rzemieślniczych).; gospodarstwo domowe w swojej działalności nie zawsze kieruje się rachunkiem ekonomicznym, raczej twardym ograniczeniem budżetowym. Dwie funkcje gosp. dom.:1. konsumpcyjna (finansowana z dochodów bieżących, nagromadzonych środków pieniężnych i środków zewnętrznych 2. produkcyjna. Celem jest optymalizacja spożycia przy maksymalizacji dochodów. Musi istnieć swoboda wyboru.

MAJĄTEK GOSP. DOM.:

1. składniki rzeczowe (cz, ruchoma – samochód, tv, cz. nieruchoma – działka, dom) 2. walory – papiery reprezentujące prawa majątkowe, np. akcje 3. aktywa pieniężne – gotówka lub czeki bankowe. Każdy z niepieniężnych aktywów może być zamieniony na pieniądz – płynność aktywów. Preferencja płynności wynika z 3 motywów : transakcyjności, przezorności i spekulacji.

PRZEDSIĘBIORSTWO- jednostka wyodrębniona pod względem ekonomicznym, technicznym i organizacyjnym, która prowadzi określoną działalność, albo produkcyjną, albo handlową, albo usługową. Posiada odrębność ekonomiczną, która oznacza, że:1.Wydzielony jest określony majątek.2.Wydatki pokrywane są z własnych dochodów (przychodów).

3.Przedsiębiorstwo posiada w banku własny rachunek rozliczeniowy

Majątek przedsiębiorstwa umożliwia mu prowadzenie działalności produkcyjnej, handlowej bądź usługowej. Majątek składa się z wielu elementów (budynki, maszyny, instalacje, urządzenia, itp.), które w trakcie działalności są wykorzystywane i ulegają zmianie. Wszystkie zmiany, które się dokonują w majątku przedsiębiorstwa są ewidencjonowane w rachunkowości przedsiębiorstwa. majątek trwały przedsiębiorstwa- określony w rachunku przedsiębiorstwa jako dobra stałe np. maszyny, urządzenia produkcyjne, budynki, środki transportu; środki obrotowe przedsiębiorstwa- składniki, które zużywają się całkowicie lub ulegają się przeobrażeniom w procesie produkcji, zmieniając swoja naturalną postać. Należą do nich: materiały, surowce, paliwa, energia, ale także produkcja w toku, wyroby gotowe w magazynach, różnego rodzaju środki nietrwałe i pieniądze (pieniądz na koncie przedsiębiorstwa).

W księgowości przedsiębiorstwa majątek obrotowy, który jest do dyspozycji przedsiębiorstwa określany jest jako aktywa; nazwa bierze się z tego, że biorą one aktywny, czynny udział w realizacji zadań przedsiębiorstwa. Fundusze obce i własne określa się jako pasywa, bo one biorą pasywny udział. W takiej sytuacji każdy element majątku przedsiębiorstwa musi mieć określone źródło finansowania. W związku z tym suma aktywów musi być równa sumie pasywów.

CYKL KONIUNKTURALNY;

Pierwsze oznaki zjawisk kryzysowych pojawiają się w dziale pśp (wtedy kiedy zaczyna spadać popyt na dobra inwestycyjne). W tym czasie popyt na dobra konsumpcyjne jest jeszcze względnie wysoki, ale już ustabilizowany. Wówczas zostaje ograniczona produkcja. Zaczynają stopniowo kapitaliści zwalniać pracowników przez co spada globalny popyt konsumpcyjny. To z kolei przekłada się na dział pśk i następuje z tego działu ograniczenie potrzeb inwestycyjnych, maleje produkcja, następują zwolnienia. Oba działy się zlewają. Następuje nawarstwianie się tego wszystkiego w obu działach, tj. zwolnienia, ograniczenie potrzeb inwestycyjnych, rośnie bezrobocie, spada produkcja i zyski, coraz więcej bankructw i rosną zapasy towarów,

Faza depresji: zahamowanie spadku cen i stabilizacja na niskim poziomie, próba wyprzedaży zapasów, zahamowanie spadku produkcji, stopa % na niskim, stabilnym poziomie, faza ożywienia i rozkwitu: W konsekwencji braku inwestycji nie powstają nowe moce produkcyjne i nie są odtwarzane zużyte środki. To powoduje, że po pewnym czasie w gospodarce pojawia się pewna konieczność odtworzenia zużytych środków: maszyn i urządzeń. Dlatego po koniec fazy depresji pojawia się powoli (o tendencji stale narastającej)popyt na dobra inwestycyjne. Dlatego też rośnie produkcja i zatrudnienie w dziale pśp. Jeżeli rośnie popyt na dobra konsumpcyjne to w dziale drugim (środków konsumpcyjnych) rośnie zatrudnienie, produkcja, rośnie też globalny popyt konsumpcyjny i gospodarka wchodzi w fazę ożywienia. Koniunktura nakręca się samoczynnie: rosną płace i ceny, spada bezrobocie. Koniunktura się bardzo napędza dlatego w pewnym momencie spada popyt na dobra inwestycyjne, spada zatrudnienie, popyt globalny konsumpcyjny i sytuacja się znów zaczyna powtarzać

STAGFLACJA: stagnacja gospodarki, spadek produkcji, wzrost inflacji i wzrost bezrobocia (jest to zjawisko niekorzystne).

BUDŻET PAŃSTWA to plan finansowy, który zawiera dochody i wydatki związane z przyjętą polityką państwa. funkcje: Fiskalne- polega na gromadzeniu środków, głównie z podatków. Redystrybucyjna- umożliwia dokonanie wtórnego podziału środków. Stymulacyjna- polega na oddziaływaniu dochodów i wydatków na życie społeczne i gospodarcze kraju.

Zasady polityki budżetowej państwa. Oparta jest na pewnych zasadach, które umożliwiają władzy wykonawczej realizację polityki finansowej państwa, a władzy ustawodawczej oddziaływanie na jej zakres, formę i kontrolę.

1.Zasada rocznego budżetowania- budżet tworzymy na jeden rok, przy czy rok budżetowy nie musi się pokrywać z kalendarzowym. 2. Zupełności- budżet obejmuje wszystkie dochody i wydatki państwa. 3, Jedność- tworzy jedną całość. 4. Jawność- budżet na wszystkich etapach (tworzenie, zatwierdzanie) musi być przy otwartej kurtynie; w krajach socjalistycznych nie zawsze tak było. 5. Równowagi budżetowej

Ci, którzy chcą pracować tworzą zasoby siły roboczej. Mówiąc inaczej zasoby siły roboczej tworzą osoby w wieku produkcyjnym (kobiety 18-59 lat; mężczyźni 18-64 lat) zdolne do pracy i gotowe do podjęcia tej pracy na typowych warunkach, zwłaszcza płacowych, które aktualnie występują w gospodarce.

Natomiast relację między zasobami siły roboczej a liczbą osób w wieku produkcyjnym nazywamy współczynnikiem aktywności zawodowej.

Współczynnik zależy od: Stawek płac (od ich zmian); Preferencji jednostki w zakresie kształcenia; Model rodziny; Od liczby dzieci w rodzinie; Sposobu wychowania dzieci; Możliwości znalezienia pracy.

INFLACJA: wzrost ogólnego poziomu cen; jednorazowy wzrost cen nie zalicza się jako inflacja

Skutki społeczno ekonomiczne: zwiększa rachunek ekonomiczny, zniekształca informację, osłabia skłonność do oszczędności i inwestowania, wiąże się z redystrybucją dochodów.

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Ekonomia

Ekonomia,

Tematy