Elementy Prawa, Prace pomocnicze

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Urlopy

wypoczynkowe

bezpłatne

1.Pojęcie urlopu wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy – jest odpłatnym zwolnieniem od świadczenia pracy, przysługującym po dłuższym okresie pracy w celu odpoczynku i regeneracji sił.

Urlop wypoczynkowy jest zatem:

a) płatny- oznacza to, że za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymywał, gdyby w tym okresie pracował i dotyczy to stałych składników wynagrodzenia: zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczone na podstawie przeciętnego wynagrodzenia za okras trzech miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu.

b) coroczny- oznacza,że zwolnienie to występuje okresowo;prawo do pierwszego urlopu otrzymuje pracownik z upływem roku, a następnie w każdym następnym roku kalendarzowym.

c) nieprzerwany- gwarancją nie przerywalności tego zwolnienia jest ograniczenie dzielenia urlopu i odwoływania z urlopu; w zasadzie pracownik powinien wykorzystać jednorazowo cały urlop, jedynie na jego wniosek urlop może być podzielony ,z tym że co najmniej jedna część urlopu powinna obejmować nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych; niedopuszczalne jest dzielenie urlopu dodatkowego, którego celem jest profilaktyczna ochrona zdrowia; pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nie przewidziane w chwili rozpoczęcia urlopu.

2.Rodzaje urlopów wypoczynkowych.

Rodzaje urlopów wypoczynkowych:

a) urlopy podstawowe- przysługują wszystkim pracownikom po przepracowaniu określonego czasu pracy ( w stosunku do pracowników sezonowych przysługują one w określonej proporcji do liczby przepracowanych miesięcy i noszą miano urlopów cząstkowych)

b) urlopy dodatkowe- przysługują niektórym grupom pracowników zatrudnionych w warunkach

uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia np.,niektórym pracownikom przemysłu chemicznego, papierniczego , niezależnie od urlopu podstawowego oraz inwalidom I i II grupy i kombatantom.

3.Nabycie praw do urlopu wypoczynkowego.

Niepełny miesiąc pracy:

Z uwagi na to,że nabycie pierwszego urlopu wypoczynkowego nie następuje dopiero po przepracowaniu roku, może dojść do sytuacji, w której między nabyciem prawa do pierwszego urlopu a nabyciem prawa do kolejnego urlopu upłynie tylko kilka miesięcy lub w niektórych przypadkach kilka dni, w zależności od tego,w jakim miesiącu danego roku pracownik podjął pierwsze zatrudnienie. Równocześnie zasada proporcjonalności nabycia urlopu wypoczynkowego przy pierwszym zatrudnieniu będzie ograniczać się tylko do tego roku kalendarzowego, w którym pracownik podjął po raz pierwszy pracę. W kolejnym roku kalendarzowym pracownik 1 stycznia nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego w pełnym wymiarze, niezależnie od tego, ile miesięcy przepracował w poprzednim roku kalendarzowym, W razie pojęcia kolejnego zatrudnienia w tym samym roku kalendarzowym, w którym nastąpiło pierwsze zatrudnienie,należy przyjąć,że nadal nabywania prawa do urlopu wypoczynkowego będzie się odbywać „z dołu” i proporcjonalnie za każdy miesiąc.

Nabycie prawa do kolejnych urlopów:

Prawo do kolejnych urlopów wypoczynkowych pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym, niezależnie od tego, czy jest zatrudniony w pełnym wymiarze czy niepełnym wymiarze czasu pracy,niezależnie od podstawy zatrudnienia, a także od rodzaju umowy. Nabycie prawa do kolejnego urlopu następuj 1 stycznia następnego roku kalendarzowego, jeżeli pracownik pozostaje nieprzerwanie w ramach stosunku pracy. Jeżeli natomiast podejmuje zatrudnienie w trakcie roku kalendarzowego, np. 1 marca, to z dniem nabycia prawa do kolejnego urlopu jest dzień rozpoczynający zatrudnienie w danym roku kalendarzowym. Natomiast w sytuacji gdy pracownik nawiązuje umowę o pracę po przewie w trakcie następnego roku kalendarzowego, wówczas nabywa prawo do kolejnego urlopu z dniem nawiązania stosunku pracy i będzie to urlop w wymiarze proporcjonalnym.

4.Wymiary urlopu wypoczynkowego.

Wymiar urlopu wypoczynkowego zależny jest od ogólnego stażu pracy i wykształcenia pracownika. Staż ten ustala się sumując okresy pozostawania w zatrudnieniu bez względu na sposób jego ustania i przerwy w zatrudnieniu. Ponadto do stażu pracy wlicza się również niektóre okresy niepozostawania w stosunku pracy, które z mocy przepisów Kodeksu pracy i przepisów szczególnych mają wpływ na wymiar urlopu.

Minimalny wymiar urlopu wypoczynkowego wynosi 20 dni. Do takiego wymiaru urlopu mają prawo pracownicy zatrudnieni krócej niż 20 lat. Natomiast wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracowników posiadający co najmniej 10-letni okres zatrudnienia wynosi 26 dni. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i jego wymiar, wlicza się wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia w ramach stosunku pracy, tj. na podstawie umowy o pracę, powołania,mianowania,wyboru,spółdzielczej umowy o pracę

oraz inne okresy „zaliczane” do okresu pracy. Obejmuje to nie tylko okresy zakończonego zatrudnienia, ale również okresy zatrudnienia, które zaczęło się wcześniej,trwającego po podjęciu pracy u drugiego pracodawcy. Nie maja tutaj znaczenia przerwy w zatrudnieniu.

5.Urlopy bezpłatne.

Prawo pracy, oprócz przysługującego pracownikowi niezbywalnego prawa do urlopu wypoczynkowego, przewiduje także możliwość skorzystania z urlopu bezpłatnego. Urlop bezpłatny jest przywilejem pracowniczym, z którego zawsze można skorzystać. Przywilej ten nie korzysta jednak z takich dobrodziejstw jak prawo do prawo wypoczynkowego.

Urlopu bezpłatnego pracodawca może udzielić na pisemny wniosek pracownika. Jeżeli udzielony urlop bezpłatny ma trwać dłużej niż 3 miesiące,pracodawca i pracownik mogą uzgodnić, że dopuszczalne jest odwołanie pracownika z takiego urlopu z ważnych przyczyn.

Wniosek pracownika nie musi zawierać uzasadnienia, jednak powinien wskazywać czas trwania urlopu.

O tym czy wniosek pracownika powinien być uwzględniony, czy odrzucony decyduje samodzielnie pracodawca. Rozpatrując tę ewentualność,pracodawca bierze pod uwagę potrzeby prawidłowej organizacji pracy oraz doniosłość ewentualnego uzasadnienia. Leży to w sferze swobodnego uznania pracodawcy i jego decyzja odmowna udzielenia urlopu bezpłatnego nie podlega ocenie organów kontrolujących przestrzegania przepisów prawa pracy.

Nawet jeżeli sam wniosek zostanie przez pracodawce uwzględniony, to kwestia czasu trwania urlopu może podlegać osobnemu uzgodnieniu.

Po powrocie z urlopu bezpłatnego pracodawca jest zobowiązany zatrudnić pracownika na tych samych warunkach jak przed rozpoczęciem urlopu.

Obowiązkowo pracodawca powinien udzielić urlopu bezpłatnego, gdy przedmiotem wniosku jest:

a) urlop wychowawczy,

b) urlop przysługujący pracownikowi powołanemu do pełnienia funkcji z wyboru w organizacji związkowej, poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika,

c) urlop udzielany młodocianemu uczęszczającemu do szkoły dla pracujących, na jego wniosek, w okresie ferii szkolnych w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym dwóch miesięcy,

d) urlop udzielany posłowi na Sejm i senatorowi Rp, na ich wniosek , na czas sprawowania funkcji,

e) urlop udzielany pracownikowi skierowanemu do pracy za granicą w celu realizacji budownictwa eksportowego, na jego wniosek, na czas wykonywania tej pracy,

f) urlop udzielany twórcy projektu wynalazczego.

Możliwa jest też sytuacja, w której pracownik będąc na urlopie bezpłatnym u jednego pracodawcy, wykonuje pracę u innego. Konieczne do tego jest zawarcie porozumienia pomiędzy tymi pracodawcami w tej sprawie. Porozumienie to określać ma okres,przez jaki pracownik ma wykonywać pracę u innego pracodawcy. Niezbędnym jest także wyrażenie zgody przez pracownika dokonane na piśmie. Bez zgody pracownika udzielenie urlopu bezpłatnego nawet w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy nie jest możliwe.

Pracownik zachowuje wszelkie uprawnienie pracownicze u dotychczasowego pracodawcy (czyli u tego, u którego przebywa na urlopie bezpłatnym).

Porozumienie z innym pracodawca, na które pracownik wyrazi zgodę na piśmie, prowadzi do tego, że macierzysty pracodawca jest zwolniony od obowiązku wypłacania pracownikowi wynagrodzenia. Pracownik nie tracąc zatrudnienia u macierzystego pracodawcy, ma możliwość zarobkowania u innego pracodawcy. Okres takiego urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy. Jednoczenie podczas pracy wykonywanej w czasie urlopu bezpłatnego na rzecz drugiego pracodawcy pracownik zachowuje u tego drugiego pracodawcy wszystkie uprawnienia pracownicze z tytułu świadczonej na jego rzecz pracy.

Trzeba pamiętać że:

a) Pracodawca nie może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego z własnej inicjatywy. W praktyce oznacza to, iż pracodawca nie może, np. z powodu przestoju w zakładzie, "wysłać" pracownika na urlop bezpłatny, jeżeli pracownik sam o to nie zawnioskuje,

b) Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do stażu pracy, od którego uzależnione są uprawnienia pracownicze,

c) Urlop bezpłatny trwający nie dłużej niż jeden miesiąc nie ma wpływu na wymiar urlopu wypoczynkowego przysługujący pracownikowi w danym roku kalendarzowym,

d) Urlop wychowawczy udzielany jest na wniosek pracownicy, a czas jego trwania, w dniu zakończenia, wlicza się do stażu pracy u pracodawcy, który go udzielił,

e) Urlop udzielany młodocianemu uczęszczającemu do szkoły dla pracujących udzielany

jest na jego wniosek, w okresie ferii szkolnych, w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym dwóch miesięcy, a okres tego urlopu wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Bibliografia

● Książka

Wajgner M.,Elementy prawa. 2007

● Kodeks Pracy

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, (Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 ze zmianami).

● Internet



 http://e-prawnik.pl/biznes/prawo-pracy/urlopy-pracownicze/arytykuly/urlopy-bezplatne.html

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Elementy Prawa

Elementy Prawa, Prace pomocnicze

Tematy