Ekonomia Spoleczna Nr-6,

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
ekonomia społeczna
1/2013 (6)
ISSN 2081-321X
PÓŁROCZNIK NR
W numerze m.in.:
Jacek Klich
Przedsiębiorczość i społeczna przedsiębiorczość
jako przedmiot badań
Adam Piechowski
Wartości i zasady spółdzielcze a społeczeństwo
obywatelskie i gospodarka społeczna
Piotr Frączak,
Jan Jakub Wygnański
Manifest Ekonomii Społecznej cztery lata później.
Lekcje i wnioski na przyszłość
Alex Nicholls
Legitymizacja przedsiębiorczości społecznej:
izomor zm re eksyjny w stadium preparadygmatu
ekonomia społeczna
PÓŁROCZNIK NR
1 / 2013
(6)
Redakcja
Maciej Frączek, Redaktor naukowy
Anna Karwińska, Redaktor tematyczny
Stanisław Mazur, Redaktor tematyczny
Andrzej Sokołowski, Redaktor statystyczny
Agnieszka Pacut, Sekretarz Redakcji
Anna Chrabąszcz
Rada programowa
Joanna Brzozowska-Wabik, Jerzy Hausner, Anna Karwińska, Piotr Krośniak, Stanisław Mazur,
Agnieszka Pacut, Izabela Przybysz
Recenzenci
Ewa Bogacz-Wojtanowska, Marta Bohdziewicz-Lulewicz, Joanna Borzozowska-Wabik,
Andrzej Bukowski, Marek Ćwiklicki, Janina Filek, Maciej Frączek, Juliusz Gardawski,
Barbara Gąciarz, Anna Giza-Poleszczuk, Jakub Głowacki, Maciej Gnela, Ilona Gosk,
Marta Gumkowska, Hubert Izdebski, Magdalena Jelonek, Tomasz Kafel, Jerzy Kornaś,
Izabela Koryś, Seweryn Krupnik, Norbert Laurisz, Ewa Leś, Magdalena Małecka-Łyszczek,
Jerzy Michałowski, Ambroży Mituś, Tomasz Ochinowski, Jolanta Perek-Białas, Maria Płonka,
Michał Rutkowski, Tomasz Sadowski, Grażyna Skąpska, Krzysztof Surówka, Bogumiła Szopa,
Jerzy Wilkin, Barbara Worek, Marcin Zawicki
Wydawca
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków
tel.: +48 12 293 74 80, tel./fax: +48 12 293 75 59
e-mail: redakcjaes@uek.krakow.pl
www.msap.uek.krakow.pl
© Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
Projekt graficzny
Andrzej Kamiński
Skład, druk i oprawa
O cyna Drukarska Jacek Chmielewski
ul. Sokołowska 12a, 01-142 Warszawa
tel./faks: +48 22 632 83 52
Publikacja odzwierciedla wyłącznie poglądy Autorów.
Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Kapitał Ludzki nie ponosi odpowiedzialności
za sposób wykorzystania informacji w niej zawartych.
Cytowanie artykułów zamieszczonych w półroczniku „Ekonomia Społeczna” dozwolone jest z podaniem źródła.
Publikacja jest dystrybuowana bezpłatnie. Każdy z numerów półrocznika dostępny jest w wersji elektronicznej
na stronie: www.ekonomiaspoleczna.msap.pl
Wersją pierwotną czasopisma jest wydanie papierowe.
Nakład 1000 egz.
Kraków, 2013
ISSN 2081-321X
Niniejsza publikacja powstała w wyniku realizacji projektu „Zintegrowany System Wsparcia Ekonomii Społecznej”,
współﬁ nansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
SPIS
TREŚCI
Od Redakcji
...............................................................................................
4
Artykuły
Krzysztof Herbst
Perspektywy ekonomii społecznej
...............................................
9
Jacek Klich
Przedsiębiorczość i społeczna przedsiębiorczość jako przedmiot badań
............
20
Adam Piechowski
Wartości i zasady spółdzielcze a społeczeństwo obywatelskie
i gospodarka społeczna
................................................................................
34
Andrzej Michalik
Korzenie polskiej spółdzielczości a rozwój sektora spółdzielczego
w III Rzeczypospolitej
..................................................................................
48
Jan Gagacki
Kapitał społeczny i kultura zaufania
...................................................
65
Inicjatywy
Piotr Frączak, Jan Jakub Wygnański
Manifest Ekonomii Społecznej cztery lata później.
Lekcje i wnioski na przyszłość
.........................................................................
75
Marta Bohdziewicz-Lulewicz
Ekonomia społeczna w dokumentach strategicznych
Małopolski
..............................................................................................
83
Lucyna Dzień-Skrzyńska
Ocena szkoleń zawodowych przeprowadzanych wśród
osób odbywających karę pozbawienia wolności
....................................................
89
Recenzje publikacji
Marek Ćwiklicki
Recenzja książki pt.
Canadian Public Policy and the Social Economy
– pod redakcją Ruperta Downinga
..................................................................
95
Biblioteka tekstów klasycznych
Alex Nicholls
Legitymizacja przedsiębiorczości społecznej: izomorfizm refleksyjny
w stadium preparadygmatu (tłumaczenie Robert Chrabąszcz)
....................................
101
3
OD REDAKCJI
NR 1 / 2013 (6)
Szanowni Państwo,
Szósty numer półrocznika zawiera teksty dotyczą-
ce istotnych kwestii z zakresu ekonomii społecznej,
pokazujące, w kolejnej już odsłonie, wielość i różno-
rodność zjawisk i procesów zachodzących w tym ob-
szarze. Mamy nadzieję, że zaprezentowane artykuły
spotkają się z Państwa zainteresowaniem.
Numer ten otwiera artykuł K. Herbsta zatytułowa-
ny „Perspektywy ekonomii społecznej”. Autor omawia
w nim praktyki utylitarnego wykorzystania idei eko-
nomii społecznej na potrzeby krótko- czy średnioter-
minowych projektów polityk publicznych. Zalicza on
do tych praktyk m.in. delegowanie zadań publicznych,
redefiniowanie pojęć, modyfikowanie konstytutyw-
nych zasad (takich jak reguły demokracji wewnętrz-
nej, sposób formułowania wymogów dotyczących
działalności gospodarczej, stosunek do zdepersona-
lizowanych źródeł finansowania), czy też życzeniowe
programowanie procesów społecznych (np. w odnie-
sieniu do roli kapitału społecznego). Podsumowując
prowadzone rozważania, Autor stwierdza, że przed-
miotem zasadniczej dyskusji powinna stać się relacja
między światem ekonomii społecznej a praktyką po-
wierzania realizacji zadań w obszarze polityki spo-
łecznej. Co ważne, pokazuje równocześnie swój punkt
widzenia i wskazuje na istotne warunki, których speł-
nienie umożliwi użyteczne wykorzystanie ekonomii
społecznej jako instrumentu polityki społecznej.
Tekst J. Klicha pt. „Przedsiębiorczość i społeczna
przedsiębiorczość jako przedmiot badań” odnosi się
do społecznej przedsiębiorczości jako przedmiotu ba-
dań w ujęciu zaproponowanym przez H.E. Aldricha.
Autor prowadzi swoje analizy z perspektywy sześciu
kryteriów: sieci kontaktów (social networking), moż-
liwości publikacji (publication opportunities), szkoleń
i kształcenia (training and mentoring), fundacji i źró-
deł finansowania (major foundations and funding so-
urces), wzmocnienia tożsamości dyscypliny (reinfor-
cing the identity of social entrepreneurship research)
oraz wpływu globalizacji (globalizing forces). W opar-
ciu o analizę literatury przedmiotu Autor sformułował
tezę, że społeczna przedsiębiorczość znajduje się na
początkowym etapie stawania się specjalnością na-
ukową. Do szczególnych wyzwań, przed którymi stoi
społeczna przedsiębiorczość, Autor zaliczył m.in. po-
ziom konceptualizacji, brak legitymizacji, trudności
ze znajdowaniem współpracowników oraz brak da-
nych (ilościowych i jakościowych). Równocześnie jed-
nak stwierdził on, że społeczna przedsiębiorczość jest
wymagającym, ale atrakcyjnym badawczo obszarem
– tworzącym szansę dla badaczy chcących poświęcić
się tej problematyce.
W półroczniku zawsze znajdujemy miejsce dla
tekstów dotyczących spółdzielczości. Tym razem tą
problematyką zajął się A. Piechowski w artykule za-
tytułowanym „Wartości i zasady spółdzielcze a spo-
łeczeństwo obywatelskie i gospodarka społeczna”.
Według Autora, wartości i zasady spółdzielcze są
zbieżne z wartościami ekonomii społecznej i z zasa-
dami, na jakich opiera się funkcjonowanie społeczeń-
stwa obywatelskiego. W tekście Autor przypomina
genezę zasad spółdzielczych obecnych w różnych prą-
dach ideowych związanych z rozwojem historycznym
spółdzielczości, ich ewolucję i próby skodyfikowania
przez Międzynarodowy Związek Spółdzielczy, aż do
przyjęcia przezeń Deklaracji Spółdzielczej Tożsamości
w 1995 r. Artykuł omawia tę Deklarację, jej wpływ
na międzynarodowe i krajowe akty prawne dotyczą-
ce spółdzielczości, próby jej adaptacji do potrzeb róż-
nych branż spółdzielczych oraz rozpoczętą dyskusję
nad koniecznością jej nowelizacji. W konkluzji Autor
stwierdza, że spółdzielczość jako element gospodar-
ki społecznej i składowa społeczeństwa obywatelskie-
go może być efektywnym uzupełnieniem państwa,
wolnego rynku, nadającym bardziej „ludzkie oblicze”
efektom zglobalizowanej gospodarki.
Tematyką spółdzielczości zajmuje się także A. Mi-
chalik w artykule pt. „Korzenie polskiej spółdzielczości
a rozwój sektora spółdzielczego w III Rzeczypospolitej”.
W swoim tekście Autor zaprezentował analizę funk-
cjonowania organizacji spółdzielczych, które – wyra-
stając z doświadczeń czasów zaborów – dynamicznie
rozwijały się w okresie dwudziestolecia międzywo-
jennego, następnie próbowały znaleźć swoje miej-
sce w trudnej rzeczywistości PRL, aby po transforma-
cji gospodarczej i politycznej lat 90. ponownie stanąć
przed poważnym wyzwaniem, jakim jest wykorzysta-
nie idei spółdzielczości do rozwiązywania współcze-
snych dylematów rozwojowych. Autor stoi na stano-
wisku, że spółdzielczość może mieć istotny wpływ na
rozwój gospodarczy nie tylko lokalnych wspólnot, ale
również całych regionów, prowadząc do poprawy sy-
tuacji materialnej mieszkańców.
Fundamentem ekonomii społecznej są bez wąt-
pienia więzi społeczne, współpraca i zaufanie. Pisze
o nich J. Gagacki w tekście zatytułowanym „Kapitał
społeczny i kultura zaufania”. Autor stawia w nim
tezę, że najważniejszym problemem, który cieniem
4
NR 1 / 2013 (6)
OD REDAKCJI
kładzie się na jakość życia zdecydowanej większości
ludzi mieszkających nie tylko w Polsce, jest słaba kul-
tura zaufania, a co za tym idzie – niski poziom kapita-
łu społecznego.
W części poświęconej omówieniu inicjatyw podej-
mowanych w ramach ekonomii społecznej P. Frączak
i J.J. Wygnański – w tekście „Manifest Ekonomii
Społecznej cztery lata później. Lekcje i wnioski na
przyszłość” – dokonują bilansu aktualnej kondycji
ekonomii społecznej w Polsce, odnosząc się do ogło-
szonego w 2008 r. w Stoczni Gdańskiej tzw. Manifestu
Ekonomii Społecznej. Nie stroniąc od surowych ocen
i radykalnych postulatów, pokazują jak wspierać roz-
wój ekonomii społecznej, ale również jak tego nie ro-
bić. Tekst bez wątpienia zasługuje na uwagę, m.in. ze
względu na odbywający się obecnie proces tworzenia
i konsultowania planów dotyczących nowego okresu
programowania 2014–2020, do którego Autorzy rów-
nież się odnoszą.
W tekście M. Bohdziewicz-Lulewicz nasi Czytelnicy
znajdą opis działań podejmowanych przez władze re-
gionalne Małopolski w zakresie ekonomii społecz-
nej, które przyjęły kształt „Wieloletniego regionalnego
planu działań na rzecz promocji i upowszechniania
ekonomii społecznej oraz rozwoju instytucji sekto-
ra ekonomii społecznej i jej otoczenia w Małopolsce”.
Przykład tego dokumentu pokazuje, jak istotne dla
rozwoju środowiska ekonomii społecznej w regionie
jest szerokie zaangażowanie partnerów z różnych
środowisk.
Z kolei L. Dzień-Skrzyńska – w tekście „Ocena szko-
leń zawodowych przeprowadzanych wśród osób od-
bywających karę pozbawienia wolności” – na podsta-
wie badań własnych analizuje efektywność szkoleń
zawodowych organizowanych dla osób odbywają-
cych karę pozbawienia wolności. Autorka artykułu
jest przekonana, że warto „ludziom zza krat” zaofe-
rować wsparcie, jakim jest kurs zawodowy. Według
Autorki, szkolenia finansowane w ramach EFS z pew-
nością nie są remedium na wszystkie problemy za-
trudnieniowe osób odbywających karę pozbawienia
wolności, jednak są istotnym bodźcem do pozytywnej
zmiany ich sytuacji życiowej i zawodowej.
M. Ćwiklicki – Autor recenzji książki pod redakcją
R. Downinga „Canadian Public Policy and the Social
Economy” uznaje, że publikacja wnosi nową wartość
do rozwoju ekonomii społecznej, ponieważ przedsta-
wia szczegółowo rozmaite mechanizmy, reguły i prak-
tyki funkcjonujące w tym sektorze. Na uwagę zasłu-
guje syntetyczne ujęcie stanu ekonomii społecznej
w Kanadzie w odniesieniu do światowych trendów
i doświadczeń. Dzięki temu można w książce znaleźć
odpowiedź na pytanie, jakie znaczenie ma ekonomia
społeczna jako koncepcja i mechanizm formułowania
wątków społecznych, ekonomicznych i środowisko-
wych polityk w Kanadzie? Recenzent podkreśla aktu-
alność prowadzonych rozważań oraz zwraca uwagę
na to, że publikacja pozwala na dokonanie szczegó-
łowych analiz porównawczych między krajami, przy
wykorzystaniu przyjętych w pracy kryteriów opisu po-
lityk publicznych i ekonomii społecznej.
W bibliotece tekstów klasycznych zamieszczono
tłumaczenie pracy A. Nichollsa „Legitymizacja przed-
siębiorczości społecznej: izomorfizm refleksyjny w sta-
dium preparadygmatu”. Jej Autor, wykorzystując po-
dejścia wynikające z teorii neoinstytucjonalnych,
skoncentrował się na mikrostrukturach legitymiza-
cji, charakteryzujących rozwój przedsiębiorczości
społecznej z punktu widzenia jej kluczowych akto-
rów, dyskursów oraz wyłaniającej się logiki narracji.
Analizy dokonane przez Autora sugerują, że domi-
nujące dyskursy o przedsiębiorczości społecznej dają
legitymizację dla aktorów posiadających znaczne
zasoby, uczestniczących w procesie izomorfizmu re-
fleksyjnego. W tekście tym została także dokonana
delimitacja istotnej roli badań naukowych nad przed-
siębiorczością społeczną, w aspekcie rozstrzygania
sprzecznych dyskursów w ramach kształtowania jej
przyszłego paradygmatu.
Redakcja półrocznika
„Ekonomia Społeczna”
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

dietanamase.keep.pl