Elizabeth Gilbert - Ludzie z wysp ...

Elizabeth Gilbert - Ludzie z wysp [2009], ksiazki - haslo-123

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Elizabeth Gilbert
Ludzie z wysp
Przekład: Anna Bernaczyk
Stern Men
Latem 1892 roku w akwarium w Woods Hole umieszczono w tym samym
zbiorniku ślimaka podoskrzelne – go i odowioną okoo ośmiu tygodni wcześniej
samicę homara mierzącą niemal dziesięć cali Przez kilka dni nie napastowaa ona
przeciętnych rozmiarów ślimaka lecz w kocu gdy wygodniaa zaatakowaa go –
odamywaa muszlę kawaek po kawaku a następnie szybko rozprawia się
z ciaem
The American Lobster: A Study
of Its Habits and Development
dr Francis Hobart Herrick,
1895
Prolog
W odlegości dwudziestu mil od wybrzeża Maine stawiają mu czoo wyspy Fort
Niles i Courne Haven – dwa skurczybyki które mierzą się wzrokiem w pojedynku,
kto kogo przetrzyma przekonane że nic poza nimi nie istnieje Rzeczywiście
w pobliżu pusto Żadnego towarzystwa Skaliste ksztatem przypominające
ziemniaki tworzÄ… dwuwyspowy archipelag Odnalezienie ich na mapie jest dla
odkrywcy nie lada niespodzianką to jakby ujrzeć bliźniacze miasta na prerii dwa
obozowiska na pustyni czy dwie sÄ…siadujÄ…ce chaty w tundrze. Tak odosobnione Fort
Niles i Courne Haven oddziela jedynie pas wody zwany kanaem Worthy Cieśnina
ta ciągnąca się przez niemal milę podczas odpywu jest miejscami tak pytka że jeśli
nie ma się rozeznania – i to naprawdę dobrego – można się zawahać co do
przeprawy, nawet kajakiem.
Geograficznie Fort Niles i Courne Haven są tak zdumiewająco podobne że ich
stwórca musia mieć albo nie po kolei w gowie albo duże poczucie humoru Wyspy
są niemal identyczne Jako ostatnie szczyty starego zatopionego acucha górskiego
zbudowane są z tego samego czarnego granitu wysokiej jakości Bujnie porastają je
świerki Obie mają okoo czterech mil dugości i dwóch szerokości Na każdej jest
kilka niewielkich wąwozów sodkowodne stawy parę kamienistych plaż i po jednej
piaszczystej jedno pokaźne wzgórze oraz jeden wchodzący w gąb lądu port
trzymany zaborczo za plecami jak skrywany worek z pieniędzmi
Na obu wyspach znajdują się kośció i szkoa Z portu wychodzi gówna ulica (na
każdej wyspie zwana Main Street) z niewielkim kompleksem budynków
publicznych – pocztą sklepem tawerną Nie ma wybrukowanych dróg Domy są
bardzo podobne, a odzie i przystanie identyczne. Na obu wyspach panuje ta sama,
specyficzna pogoda zimą wyraźnie cieplejsza a latem chodniejsza niż w miastach
wybrzeża Często też spowija je ten sam straszliwy tuman mgy Każdą z wysp
porasta taki sam gatunek paproci orchidei grzybów i dzikiej róży Wreszcie
zamieszkują je takie same gatunki ptaków żab jeleni szczurów lisów węży i taki
sam typ ludzi.
Pierwsze ślady pobytu czowieka na Fort Niles i Courne Haven pochodzą od
Indian Penobscot Uznali oni że wyspy są doskonaym źródem jaj morskiego
ptactwa. Do tej pory odnajduje siÄ™ starÄ… kamiennÄ… bro pozostawionÄ… przez tych
dawnych gości Indianie nigdy nie osiadali na dużej z dala od staego lądu lecz
wykorzystywali wyspy jako tymczasowe bazy rybackie co zresztą chętnie
podchwycili w XVII wieku Francuzi.
Pierwszymi osadnikami na Fort Niles i Courne Haven byli dwaj bracia, Holendrzy
Andreas i Walter Van Heuvelowie którzy przeprawiwszy w czerwcu 1702 żony
dzieci i żywy inwentarz zgosili roszczenia do wysp – po jednej dla każdej rodziny
Swoje osady nazwali Bethel i Canaan
1
.
Fundamenty domu Waltera Van Heuvela zachoway się do dzisiaj – to omszay
stos kamieni na ące poożonej na wyspie Canaan jak ją nazwa Jest to zarazem
miejsce gdzie zosta zamordowany przez brata zaledwie po roku od chwili gdy siÄ™
tam osiedli Andreas zabi również dzieci Waltera a jego żonę zabra do swojej
rodziny na wyspę Bethel Irytowao go podobno że jego żona nie rodzi mu dzieci
w takim tempie jak by sobie tego życzy Pragnąc więcej potomstwa wyruszy po
jedyną poza wasną żoną kobietę w okolicy Kilka miesięcy później Andreas Van
Heuvel zama nogę podczas budowy obory Wywiązao się zakażenie w wyniku
którego wkrótce zmar Niedugo potem kobiety i dzieci ocali przepywający obok
wysp angielski statek patrolowy który przewióz je do Fortu Pemaquid. Obie
kobiety byy w ciąży Jedna urodzia zdrowego syna któremu nadaa imię Niles
Dziecko drugiej zmaro podczas porodu MatkÄ™ uratowa angielski lekarz Thaddeus
Courne Wydarzenia te zaowocoway nazwami nadanymi wyspom: Fort Niles
i Courne Haven – dwóm pięknym miejscom które przez kolejne pówiecze miay
pozostać niezamieszkane
Później na wyspach pojawili się i osiedlili Irlandczycy o szkockich korzeniach.
Courne Haven przeją w 1758 roku niejaki Archibald Boyd który zamieszka tam
z żoną i jej siostrami z rodzinami. W kolejnym dziesięcioleciu doączyli do nich
Cobbowie, Pommeroyowie i Strachanowie. Z kolei w 1761 roku Duncan Wishnell
z rodziną zaożyli owczą farmę na Fort Niles a w ich sąsiedztwie wkrótce
zamieszkali Dalgleishowie, Thomasowie, Addamsowie, Lyfordowie, Cardowayowie
i O’Donnellowie, a także część rodziny Cobbów która przeprowadzia się z Courne
Haven. Panny z jednej wyspy wychodziy za kawalerów z drugiej, a nazwiska
rodowe przemieszczay siÄ™ tam i z powrotem jak niezamocowane boje. W poowie
XIX stulecia na wyspach pojawili siÄ™ nowi przybysze a wraz z nimi nowe nazwiska:
Friend, Cashion, Yale czy Cordin.
Ludność wysp miaa bardzo zbliżone pochodzenie a ponieważ jej liczba bya
niewielka, nic dziwnego, że z czasem mieszkacy coraz bardziej się do siebie
upodabniali – wszystko z winy licznie zawieranych mażestw Fort Niles i Courne
Haven zdoay jakimś cudem uniknąć losu wyspy Malaga której ludność
spokrewnia się nadmiernie do tego stopnia że w kocu interweniowao pastwo
ewakuując z niej mieszkaców Niemniej sytuacja nie wyglądaa najlepiej Z czasem
u wyspiarzy wyksztacia się charakterystyczna sylwetka (niska umięśniona mocno
zbudowana) oraz wyglÄ…d twarzy (blada z ciemnymi brwiami i niewielkim
podbródkiem) zarówno u mieszkaców Courne Haven jak i Fort Niles.
Z narodzinami kolejnych pokole można już byo powiedzieć że każdy mężczyzna
przypomina swojego sąsiada a każda kobieta zostaaby natychmiast rozpoznana
przez swoich przodków
Wszyscy mieszkacy wysp byli farmerami lub rybakami Wszyscy wyznawali
prezbiterianizm bądź kongregacjonalizm Wszyscy byli też konserwatystami
W czasie wojny o niepodlegość stanęli po stronie kolonii a podczas wojny secesyjnej
wysyali mężczyzn w mundurach z niebieskiej weny do walki za Unię w odlegej
Wirginii Niechętnie pozwalali sobą rządzić Nie lubili pacić podatków Nie ufali
specjalistom i nie interesoway ich ani zdanie ani obecność obcych Z upywem lat
wyspy – z różnych przyczyn i w rozmaitych okolicznościach – wączano do
większych jednostek administracyjnych Jednak te inkorporacje nigdy nie koczyy
się dobrze Każde porozumienie z czasem przestawao zadowalać wyspiarzy po
czym wreszcie, w 1900 roku, Courne Haven i Fort Niles stworzyy odrębny maleki
powiat zwany Skillet. Niemniej i ta umowa okazaa siÄ™ tymczasowa Wyspy w kocu
oddzieliy się od siebie – zdawao się że mieszkacy każdej z nich najlepiej,
najbezpieczniej i najbardziej niezależnie czuli się bez żadnych powiąza
Liczba ludności wysp wciąż rosa U schyku XIX wieku nastąpia prężna
ekspansja zwiÄ…zana z rozwojem handlu granitem Mody przemysowiec z New
Hampshire dr Jules Ellis pozyska obie wyspy dla swej Ellis Granite Company
Wkrótce potem zbi majątek na wydobyciu i sprzedaży lśniącego czarnego kamienia
W 1889 roku liczba ludności Courne Haven osiągnęa rekordowy poziom 618
osób Uwzględniaa ona szwedzkich emigrantów zatrudnianych przez Ellis Granite
Company w charakterze umięśnionej siy roboczej w kamienioomie (Część granitu
z Courne Haven bya tak niejednolita i gruboziarnista że nadawa się on jedynie na
kocie by – ich produkcja to nieskomplikowana praca, w sam raz dla
niewykwalifikowanych robotników jakimi byli Szwedzi) W tym samym roku Fort
Niles zamieszkiwao 627 osób w tym woscy emigranci przyjmowani jako wyuczeni
kamieniarze (Na Fort Niles wydobywano dobrej jakości granit budowlany – piękny
materia z którym tylko Wosi potrafili się odpowiednio obchodzić) Rdzenni
wyspiarze nigdy nie mieli w kamienioomach czego szukać Ellis Granite Company
wolaa zatrudniać emigrantów którzy stanowili taszą i atwiejszą do nadzorowania
siÄ™ roboczÄ… Przybysze z zagranicy niemal nie kontaktowali siÄ™ z miejscowÄ…
ludnością Niektórzy rybacy z Courne Haven żenili się ze Szwedkami w wyniku
czego na wyspie pojawili siÄ™ blondyni Na Fort Niles jednak nic nie zmÄ…cio
[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

dietanamase.keep.pl